KRİPTO PARALAR VS BRETTON WOODS
Kripto paralar geleceğin ekonomik düzeni hakkında bilgi veriyor. Çoğumuzun gözden kaçırdığı, görmediğimiz yada görüp güvenemediğimiz kripto paralar son 3 yılda ciddi bir ivme ile yayılıyor ve işlem hacimleri artıyor. Dünya üzerinde bir çok ülkenin bu paraları tanımaya başlaması da insanlar üzerinde güvenirlik algısını arttırmakta...
Kripto paralar bu hızla giderse kağıt paraların yerini alacak gibi duruyor. Gold standart ı çökerten bretton woods sistemini de kripto paralar çökertecek gibi... 1944 de oluşturulan ve şuan da kullanmakta olduğumuz para sisteminin çatlakları son 2 yıldır hissedilmekte, devlet itibarı ile karşılıksız para basma yarışı dünyada fiyat artışlarına sebep olmakla birlikte gelişmekte olan ve gelişmemiş ülkelerde faizleri yukarı çekerek fakirliğe zemin hazırlıyor. Para ile para kazanılan bir sistemin uzun yıllar sürmesi zaten beklenemezdi. Sanalda olsa bir üretime dayanan kripto paralar bu noktada mevcut sisteme rakip oluyor.
İktisadi olarak da yaratılan bunca kaydi paranın hiç bir fayda yaratmadığı 10 sene sonra anlaşılmaya başlanacak, siz 10 birim ürün üreterek yarattığınız faydayı 19 birim bastığınız para ile almaya kalkarsanız o bastığınız 9 birim fazla para gelecek yıllarda enflasyon dediğimiz fiyat artışları ile karşımıza çıkar, daha kötüsü bunu fark eden piyasa bundan para kazanmaya kalkar ve 10 birim üretmek yerine 9-8-7 birim üretmeyi tercih eder, geri kalan enerjisini piyasada al-sata , al beklet sata çevirir, sizde devlet olarak talebi karşılamak için daha fazla para basarsınız, olay bu kadar basittir. Demek istediğim ürettiğiniz her birim kaşılığı para basarsanız bretton woods sistemi de sorunsuz ilerleyebilirdi fakat bizim bu oyunu bozalı çok oldu.
Kağıt para devletlerin yazdığı çek ve senet gibi bir kambiyo senedine dönüştü. A yada B yada D devletinin parasını sırf itibarına güvenerek tedavülde dolaştırıyoruz, devlet gücüne güvenerek piyasa bu döviz cinslerini fiyatlıyor, bizler de alıyoruz ve satıyoruz. Bu devleti bir şirket olarak düşünün ve bu şirketin sürekli piyasaya çek kestiğini varsayın, piyasada sırf bu firmanın itibarına güvenerek bu çeklerle alış veriş yaptığını düşünün, herkes birbirine ciroluyor işte gündem tam da bu!!! Kimse bu şirketin bu çekleri ödeyecek gücü olup olmadığını sormuyor. Bir şirket çek kesiyorsa kestiği çek kadar kasasında para olması gerekir, yada vadesinde olacaktır; bir devlet de para basıyorsa hazinesinde bunun karşılığı bir şeyler olması gerekir, bu ilk başlarda altındı, günümüzde tahviller, borç senetleri, döviz rezervleri olabilir fakat bunların hiç biri yok. Devletler bankaların kaydi para mekanizmasından yararlanarak merkez bankaları üzerinden olmayan bir karşılık ile piyasayı fonluyor.
Velhasıl bu çeklerin arkası yazılırsa yerine yeni bir şey bulmak gerekecek, bunu da bence teknoloji çözecek, dijital paraları bence takip etmekte fayda var.
Kripto paralar bu hızla giderse kağıt paraların yerini alacak gibi duruyor. Gold standart ı çökerten bretton woods sistemini de kripto paralar çökertecek gibi... 1944 de oluşturulan ve şuan da kullanmakta olduğumuz para sisteminin çatlakları son 2 yıldır hissedilmekte, devlet itibarı ile karşılıksız para basma yarışı dünyada fiyat artışlarına sebep olmakla birlikte gelişmekte olan ve gelişmemiş ülkelerde faizleri yukarı çekerek fakirliğe zemin hazırlıyor. Para ile para kazanılan bir sistemin uzun yıllar sürmesi zaten beklenemezdi. Sanalda olsa bir üretime dayanan kripto paralar bu noktada mevcut sisteme rakip oluyor.
İktisadi olarak da yaratılan bunca kaydi paranın hiç bir fayda yaratmadığı 10 sene sonra anlaşılmaya başlanacak, siz 10 birim ürün üreterek yarattığınız faydayı 19 birim bastığınız para ile almaya kalkarsanız o bastığınız 9 birim fazla para gelecek yıllarda enflasyon dediğimiz fiyat artışları ile karşımıza çıkar, daha kötüsü bunu fark eden piyasa bundan para kazanmaya kalkar ve 10 birim üretmek yerine 9-8-7 birim üretmeyi tercih eder, geri kalan enerjisini piyasada al-sata , al beklet sata çevirir, sizde devlet olarak talebi karşılamak için daha fazla para basarsınız, olay bu kadar basittir. Demek istediğim ürettiğiniz her birim kaşılığı para basarsanız bretton woods sistemi de sorunsuz ilerleyebilirdi fakat bizim bu oyunu bozalı çok oldu.
Kağıt para devletlerin yazdığı çek ve senet gibi bir kambiyo senedine dönüştü. A yada B yada D devletinin parasını sırf itibarına güvenerek tedavülde dolaştırıyoruz, devlet gücüne güvenerek piyasa bu döviz cinslerini fiyatlıyor, bizler de alıyoruz ve satıyoruz. Bu devleti bir şirket olarak düşünün ve bu şirketin sürekli piyasaya çek kestiğini varsayın, piyasada sırf bu firmanın itibarına güvenerek bu çeklerle alış veriş yaptığını düşünün, herkes birbirine ciroluyor işte gündem tam da bu!!! Kimse bu şirketin bu çekleri ödeyecek gücü olup olmadığını sormuyor. Bir şirket çek kesiyorsa kestiği çek kadar kasasında para olması gerekir, yada vadesinde olacaktır; bir devlet de para basıyorsa hazinesinde bunun karşılığı bir şeyler olması gerekir, bu ilk başlarda altındı, günümüzde tahviller, borç senetleri, döviz rezervleri olabilir fakat bunların hiç biri yok. Devletler bankaların kaydi para mekanizmasından yararlanarak merkez bankaları üzerinden olmayan bir karşılık ile piyasayı fonluyor.
Velhasıl bu çeklerin arkası yazılırsa yerine yeni bir şey bulmak gerekecek, bunu da bence teknoloji çözecek, dijital paraları bence takip etmekte fayda var.
Yorumlar
Yorum Gönder